I0AI. 5 Temmuz 2022, 238 - Zahit YazdıDünya’mızın Şekli Sıra Sizde Neler Öğrendik? Cevapları1. Ünite Gezegenimizi Tanıyalım 3. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 19-20. Cevapları MEB Yayınları3. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 19. Cevapları MEB YayınlarıSıra Sizde3. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 20. Cevapları MEB Yayınları3. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 19. Cevapları MEB YayınlarıSıra SizdeA. Çok eski zamanlarda yaşayan bir bilim insanı olsaydınız insanlara dünyamızın küre biçiminde olduğunu kanıtlamak için ne gibi örnekler verirdiniz? Cevap Dünyanın bir noktasından hareket edince tekrar aynı noktaya gelinebileceğini söylerdim. Kıyıya doğru yanaşan geminin tamamının görünmemesi önce direğinin görünmesi dünyanın şekline bağlı olduğunu Aşadağıdaki ifadelerden doğru olanların başına D yanlış olanların başına Y yazınız.Y 1. Dünyamızın şekli düzdür.D 2. Çekirdek dünyamızın en sıcak katmanıdır.D 3. Dünya’mızın alttan ve üstten basık orta kısmında şişkin bir yapısı vardır.Y 4. Dünyamızın merkezinde manto bulunur.Y 5. Dünyamızın en sıcak katmanı manto’dur.D 6. Çekirdek iç ve dış olmak üzere iki bölümden oluşmuştur.D 7. Dünyamızın içinde çekirdek ve manto katmanları Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 20. Cevapları MEB YayınlarıC. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Dünyamızın katmanlarını dıştan içe doğru sıralayınız. CevapHava katmanıKara katmanıSu katmanıMantoÇekirdek2. Dünyamızı haşlanmış bir yumurtaya benzetecek olursak yumurtanın kabuğu, beyazı ve sarısı hangi katmanlara karşılık gelir? CevapYumurtanın kabuğu Yer kabuğuna karşılık gelir. Yumurtanın beyaz kısmı Manto’ya karşılık gelir. Yumurtanın sarısı Çekirdek katmanına karşılık Dünyanın katmanlarından canlıların yaşadığı yere en uzak olan katman hangisidir? Cevap Canlıların yaşadığı yere en uzak yer çekirdek’tir. Çünkü Çekirdek Dünya’nın iç kısmında “Aynı yön ve yükseklikte uçan bir uçak belli bir yükseklikten sonra başlangıç noktasına geri dönebilir.” Sizce bunun sebebi nedir? Cevap Dünyanın dünyanın yuvarlak olmasındandır. Bir topun etrafında uçurttuğumuz herhangi bir şeyde başladığımız noktaya gelmemizi sağladığı gibi. Zeynep cevap yazdı 18 Ekim 2021, 0707Dünyanın şeklinin yuvarlağa yakın bir biçimde olduğunu kanıtlamanın en basit yöntemlerinden biri kıyıya yakınlaşmakta olan bir geminin öncelikle direğinin görünmesi ardından yavaş yavaş geminin geri kalan kısmının görünmesidir. Deneysiz gözleme dayalı olarak görülebilecek bulgulardan biridir. Anonim cevap yazdı 19 Aralık 2021, 1613Tekneyi göremememiz hava ile alakalı da olabilir sadece dünyanın yuvarlaklığıyla alakalı de bir görme mesafesi var ve hava bulutlu olunca bu daha da böyle de düşünmek lazım dünyanın yuvarlak olması başka şekilde açıklanmalıYorum Yazmak İster misin?Forum Ders Cevapları Copyright © 2019-2022
Yerin Şekillenmesi nedir Yerin Şekillenmesi hakkında bilgi Yerin Şekillenmesi Konu Anlatımı Yerin Şekillenmesi İnsanlar, araştırma inceleme ve gözlemleri sayesinde Dünya’nın dış görünümnü hakkında bilgi sahibi olmuşlardır. Ancak Dünya’nın iç yapısı hakkında bilgi sahibi olmak o kadar da kolay olmamıştır. Çünkü km derinliğinde bir kuyu açıp Yer’in merkezi,ne inmenin imkansız olduğunu herkes bilir. Bugüne kadar açılmış olan en derin kuyu Rusların açmış olduğu 10km’lik sondaj kuyusudur. Bu derinlik Dünya- nın çekirdeğine kadar olan kısmı hakkında bilgi sahibi olmak için yeterli değildir. Açılan kuyular Yer’in derinlikleri hakkında tam bir fikir vermedeği içim bilim adamları farklı araştırma yöntemleri geliştirdiler. Deprem dalgalarının hızını ve izlediği yolu inceleyerek Yer’in katmanları hakkında aramaları sorasında yapılan kazılar da yerin derinlikleri hakkında bazı bilgilere ulaştılar. Bu bilgiler Sonucunda Dünya’nın, özellikleri birbirinden farklı olan katmanlardan oluştuğunu tespit ettiler. Yer’in Katmanları Bir şeftaliyi şekildeki kestiğimizde şeftalinin, Dünya’nın yapısısna benzerlik gösterdiğini fark ederiz. Şeftalinin kabuğu yer kabuğuna, yenilen kısmı mantoya, çekirdek kısmıda Dünya’nın çekirdeğine benzetilebilir. yer kabugu Dünya’nın en dış katmanıdır. Katılaşmış kayaçlardan oluşur. Yer kabuğu da özellikleri birbirinden farklı iki katmandan oluşur. Bu katman, okyanusların tabanlarına yayılan Lavların katılaşması sonucu oluşmuştur. Kalınlığı 4-12 km arasında değişir. Kıtaların yer aldığı kabuktur. Bu kabuk okyanusal kabuğa göre daha kalın ve yoğunluğu azdır. b. Manto Yer kabuğı ile çekirdek arasındaki katmandır. Mantonun yer kabuğuna yakın kısımları daha akışkandır. Buraya astenosfer denir. Kıtalar akışkan olan bu katman üzerinde gemi gibi yüzmektedir. Burada meydana gelen yatay ve dikey doğrultudaki akımlar iç kuvvetlerin oluşumunda önemli bir etkendir. c. Çekirdek Yer’in merkezindeki katmandır. İç ve dış çekirdek olamak üzere ikiye ayrılır. Dış çekirdek sıvı, iç çekirdek ise katı ve nikel gibi elementlerden oluşmuş olup yoğunluğu en fazla olan katmandır. KITALAR Kıtaların hareket ettiğinde kanıtlanmadığı bir dönemde bir bilim adamı, denizden oldukça uzak bir bölgede bir deniz canlısının fosilini bulmuştu. Bu deniz hayvanlarının bir zamanlar oralarda yaşamış olduğu doğruysa dünya tarihine ilişkin mevcut teoriler yanlış demekti. Heyecanla bulduğu fosili ünlü bir jeoloğa gösterdiğinde jeoloğun tepkisis şu oldu ’Ümit ederim ki, bu gerçek değildir.’’ Jeolog, birilerinin deniz kıyısında yaptığı bir gezintiden sonra bu foslili orada düşürdüğüne inanmayı tercih etmişti! Kıtaların hareket ettiği bize inanılmaz gibi gelebilir Ancak hareket etmektedir ve bu hareketin hızı yılsa 1-2 santimetrekaredir. Yer kabuğunun hareketlerini açıklamak içi,n birçeok teori ileri sürülmüştür. Bunlardan ’kıtaların kayma teorisi’’ 1915 yılında Alman bilim adamı Alfred Wegener 1880-1930 tarafından ortaya konulmuştur. Bu teoriye göre, kıtalar önceleri tek bir kıta olan Pangea’yı meydana getirirken , 2. ve 3. zamanlarda parçalanarak birbirinden uzaklaşıp bugünkü günümüzün görünümünü almıştır. Pangea’nın varlığını doğrulayan kanıtlara fosillere rastlamaktayız. Aynı canlıların fosillerine binlerce kilometre uzakta bulunana kıtalar üzerinde rastlanmaktadır. Bu durum, söz konusu kıtaların bir zamanlar bitişik olduğunu düşündürmektedir. Bu kıtalar bir araya geldiğinde bir bütününün parçaları gibi birbirini tamamlar. Dünya haritasına bakacak olursak, kıtaların biçimlerinin tıpkı bir yapbozaun parçaları gibi birbirine uyduğunu görürürüz. Örneğin aşşağıdaki şekilde de görülen bitki fosiline nugün birbirinden çok uzakta bulunan Güney Amerika ,Afrika,Hindistan,Antarktika ve Avustralya’da rastlanmasını başka nasıl izah edebilirdik? Güney Amerika ve Güney Afrika’da anı hayvana ait fosiller bulunmuştur. Kuşkusuz bu hayvanın Atlantik’i yüzerek aşmış olması düşünülemez. Günümüzde de yer kakabuğundaki hareketlilik devam etmektedir. Peki bu olay nasıl gerçekleşmektedir? Çaydanlıktaki su alttan ısımaya başlar. Alttan ısınan su genleşir, hafifler ve yukarı doğru hareket eder. Daha soğuk ve yoğunluğu fazla olan yukarıdaki su aşağıya doğru iner. Çaydanlık örneğinde olduğu gibi Manto’da da yatay ve dikey doğrultuda hareketler vardır. Çekirdek tabakası daha sıcak olduğundan Manto’nun çekirdeğe yakın kısımlarında ısınma meydana gelir. Bunun sonucunda ısınsan malzemeler hafifler ve yükselir. Manto’nun yer kabuğu ile temas halinde olan kısım ise daha soğuk ve yoğun olduğundan aşağıya doğru çöker. Dünya, yapboz gibi birbirine tutturulmuş on büyük ve çok sayıda küçük levhadan oluşur. Kıtalar bu levhalar üzerindedir ve onlar hareket ettikçe onlar da hareket eder. Bu hareketler birbirine doğru ya da birbirinden uzaklaşması şeklinde olabilir. Mantoda ısı akımlarının neden olduğu bu hareketler sırasında Levhalar birbirinden uzaklaşır, birbirlerine çarpar veya birbirlerini sıyırırlar. Bu hareketlilik sonucunda Depremler ve volkanik faliyetlerim nedeni olan bu hareketliliğin levha sınırlarında olmasına şaşmamak gerekir. JEOLOJİK ZAMANLAR Üzerinde yaşadığımız Dünya’nın günümüz koşullarına sahip olması için yaklaşık milyar geçmiştir. Dünya’nın oluşumunu 24 saat olan bir günle kıyaslayacak olursak karşımıza çok ilginç bir tablo ortaya çıkar. geldiğimizde ilk canlıları görürüz. Saat okyanuslarla daha karmaşık canlılar gelişir. Saat ilk sürüngenler, saat dinozorlar ortaya çıkar ve bunlar önce soyları tükenerek ortadan kalkar. İnsan ise bir saniye kala Dünya sahnesindeki yarini alır. İÇ KUVVETLER Dağ Oluşumu Orojonez Kıta Oluşumu Epirojenez Volkanizma Deprem Seizma Denizlere kadar hareket eden buzullar, taşıdıkları malzemeleri deniz içersinde biriktirir. Rüzgarların etkisi ile aşınan ve taşınan malzemeler deniz diplerinde biriktirilir. Akarsular tarafından aşındırılan metaryeller taşınarak deniz diplerinde veya jeosenklinal alanlarda bırakılır. Jeosenklinal alanlar, milyonlarca yıl süren birikimin sonucunda giderek dolar ve kalınlığı binlerce metreye ulaşır. Okyanıs ve deniz diplerindeki jeosenklinallerde biriken kalın tortul tabakalar, yer kabuğunu oluşturan levhaların birbirine yaklaşması sonucu yan basınçlara uğrar. Üst üste biriken tortul tabakaların sertlik derecesi birbirinden farklı olabilir. Esnek yapılı tabakalar yan basınçlara uğradığında kıvrılırken, sert yapılı tabakalar kırılırlar. Kıvrımın açılıp çanak şekli alan kısmına senklinal denir. Kıvrımın yükselip kubbemsi iekli alan kısmına antiklinal denir. Kıvrılma sonucunda dağ sıraları oluşur. Alp-Himayala dağ sistemi kıvrımlı dağlara örnektir. Sert kütleler kıvrılamadığı için kırılmaya uğrayıp yatay ve düşey doğrultuda yer değiştirirler. Bu yerde oluşan kırığa fay denir. Fay boyuna blok halinde yüksekte kalan kütleye horat adı verilir. Dünya’mız oluşumundan beri üç büyük orojenez, yani dağ oluşumuna sahne olmuştur. 1. jeolojik zamanda Kaldonijen dağ oluşumu sırasında İskoçya ve Norveç’teki dağlari 1. jeolojik süresince Appalaşlar, Urallar ve Orta Ren dağları, 3. Jeolojik zamanındaki son dağ oluşumunda ise Alpler, Andlar, Kayalık Dağları ve Himalayalar ortaya çıkmıştır. Yandaki şekilde Hindistan levhasının milyonca yıl süren kayma süreci görülmektedir. Bu süreç Tersiyer Devrinin ortalarında başlamıştır. Hindistan levhası ile asya levhası arasındaki Tetis denizinde biriken tortular, Hindistan levhasının Asya levhasına doğrı hareket etmesiyle sıkışmış ve kıvrılarak yükselmeye başlamıştır. Bu yükselme neticesinde Himayala Dağları oluşmuşturç Günümüzde de Hindistan levhasının kuzeye doğru hareket etmesi hem depremlere hem de Himayaların yılda 5mm kadar yükselmesine neden olmaktadır. Bu dağ sisteminin içinde Dünya’nın en yüksek noktası olan Everest Tepesi m yer alır. KITA OLUŞUMU EPİROJONEZ Resimdeki tahterevallide kiloları denk olan iki kişinin oturduğunu düşüneleim. Tahterevallinin duruşunda bir denge olacaktır. Üüçüncü bir kişninin tahterevallinin bir karnına oturduğunu varsayarsak dengede bir değişim görülecektir. Yer kabuğunu oluşturan kevhalar tahterevalli örneğinde olduğu gibi manto tabakası üzerinde dengeli bir biçimde dururlar. Buna izostasi eş denge denir. Ancak bu denge, yer kabuğu üzerinde meydana gelen çeşitli olaylar sonıucunda bozulabilir. O halde; Akarsuların aşındırılmasına bağlı olarak taşınan ve çukur alanlarda biriktirilen maddeler dengeyi nasıl değiştirir? Fazla miktarda aşınan dağların kütle kaybetmesi dengeyi nasıl etkiler? İklim değişikliği ile buzulların erimesi izostatik dengeyi nasıl etkiler? Kıtaların ağırlığını arttıran başka olaylar var mıdır? Deniz ilerlemesi Transgresyon Karalar üzerinde meydana gelen volkanik faliyetler ve buzullaşma sonucunda kara kütlesinin ağırlığı artmaktadır. Bu nedenle manto üzerinde yüzer durumda olan kara kütlesi çökemeye uğrar. Deniz suları karaya doğru ilerler. Deniz gerilmesi regrasyon Aşınma ve buzulların erimesi sonucu karalar hafiflemekte ve yükselmektedir. Karalar yükselince denizler gerilmekte, deniz latındaki alanlar kara halinde gelmektedir Şekil 9. Epirojenik hareketlere örnek olarak İskandinav Yarımadası ve Kanada verilebilir. Buzul Çağında buralarda 1-2 km kalınlığında bir buzul örtüsü vardı. Sonradan buzullar eriyince, karaların üzerindeki yük azaldı ve mağmaya doğru gömülen bu kara parçaları tekrar yükselmeye başladı. Yükselme, günümüzde de yavaş yavaş devam etmektedir. VOLKANİZMA Derinlik Volkanizması Magma yerin zayıf olan dirençsiz noktalarındaki tektonik kırılma alanlarından yüzeye fışkırır. Ancak bu olay her zaman yaşanmayabilir. Yer kabuğunun tabakaları arasına kadar sokulan magma yüzeye çıkmadan çeşitli derinliklerde katılaşarak batolit, dayk, lakolit, sill gibi şekiller, oluşturur. Bu şekiller, dış kuvvetlerin üstteki tabakaları aşındırması sonucu yüzeye çıkar. Yüzeysel Volkanizma Yer’in içinde bulunana magmanın çatlaklarından yeryüzüne çıkması ile volkanik püskürtme meydana gelir. Yeryüzüne çıkan bu erişmiş kayalara lav denir. Lavlar volkan dağının yamaçlarından aşağı doğru akar. Volkan patlaması Volkanik faliyetler deniz altında da devam eder ve patlamalar ile üst üste biriken malzemeler zamanla bir ada halini alabilir. Volkan bombası Lapilli Volkanlardan çıkan malzemelerden, boyutları 1 cm’den küçük olanlara volkan tüfü, 1cm’den büyük olanlara lapilli, daha büyük olanlara ise volkan bombası adı verilir. Volkanlardan etkinliklererine göre aktif volkanlar ve sönmüş volkanlar olarak ikiye ayrılır. Aktif olanlar katı, sıvı ve gaz gibi değişik türde malzemeler çıkarırlar. Volkanın tepe kısmının çökmesi ya da patlayarak parçalanmasıyla oluşan çukurluğa kaldera, volkanik alanlarda gazların basıncı ile üstteki kütleyi patlatarak oluşturduğu çukura maar adı verilir. Maar Volkanik patlamalar sırasında iriliş ufaklı kayalar kilometrelerce uzağa saçılır. Bunların birikmesi ile tüf tabakası oluşur. Volkan Şekilleri Kül konisi Kalkan volkan Bir volkanınm ürettiği magmaya yopğun ve akışkan ise kül, cüruf ve voplkan bombası üretir. Bu unsurlar üst üste birikerek kül konileri oluşur. Akıcı lavların bir bacadan çıkarak birikmesi sonucunda oluşani geniş alanlı ve kubbemsi bir görünüşe sahip volkandır. Tabakalı Volkanlar Magmadan değişik dönemlerde yükselen, fazla akıcı olmayan farklı karakterlerdeki malzemenin birikmesi ile oluşur. Türkiye’nin en yüksek dağı olan Ağrı Dağı bu şekilde oluşmuştur. DEPREMLER Fay Tipleri Levha hareketleri, yer kabuğunu oluşturan tabakaların üzerinde çok büyük gerilimler oluşturur. Bu gerilimler neticesinde sert olan tabakalar kırılır. Bu kırık alanlar fay hatlarını oluşturur. Fayların geçtiği sahalar çoğu kez kabuk tabnakasının altında üst mantoda biriken enerjinin kolaylıkla yeryüzüne çıktığı alanlardır. Fay hatlarının geçtiği yerlerde deprem riski de fazladır. Normal fay Ters fay Kırılan bloklardan birinin eğim yönünde çökmesiyle oluşur. Kırılan bloklardan birinin diğer blok ğzerinde yükselmesiyle oluşur. Doğrultu atımlı fay Kırık boyunca tabakalırn yatay yönde yer değiştirmesi ile oluşur.
3. Sınıf Fen Bilimleri Dünya’nın katmanlarından canlıların yaşadığı yere en uzak olan katman hangisidir? konusunu kısaca ve uzun ele katmanlarından canlıların yaşadığı yere en uzak olan katman hangisidir? konusu ile ilgili kısaca bir yazı örneği ;Cevap Dünya’nın katmanlarından canlıların yaşadığı yere en uzak olan katman çekirdek katmanlarından canlıların yaşadığı yere en uzak olan katman hangisidir? konusu ile ilgili uzun bir yazı örneği ;Cevap Canlıların yaşadığı kısım yer kabuğu katmanındır. Yer kabuğuna en uzak katman ise iç çekirdek katmanıdır Dünya’nın katmanlarından canlıların yaşadığı yere en uzak olan katman hangisidir?Konusu Hakkında Soru Sormak İster Misiniz ? Yorum ve Düşüncelerinizin Bizim İçin Ne Kadar Değerli Olduğunu Biliyor Musunuz ? Destek ve Yorumlarınız için Tıklayınız...
yer kabuğuna en uzak katman